JOLASAK, KULTURAREN TRANSMISIORAKO TRESNA
Jolasteko moduaren bidez herri baten identitatea transmititzen da; eta, haurren artean,
kultura sormen eta transmisio handiena jolastuz bideratzen da. Euskal jolasek Euskal Herriko
ohiturak ezagutzeko aukera ematen dute: garai batean zertan eta nola jolasten ziren, zer
baliabide erabiltzen zituzten, non jolasten ziren…
Kristalezko kanikarik ez zenean, fruituekin egiten ziren gaur egun kanikekin egiten diren jolasak. Horien lekuko dira
intxaurrak erabiltzen ziren jokoak (intxaurreta, amia barruan, lau lauka, botxo…)
Beste hainbeste esan daiteke jolas jarduera horietan erabiltzen ziren esaera eta
esamoldeei buruz, abesti, dantza eta ipuinei buruz, horietako asko erdaraz erabiltzen baitira
egun. Beraz, eta laburbilduz, euskal jolasak Euskal Herriko historia hurbila (arlo bat bederen)
ezagutzeko bide zuzena direla esan daiteke.
JOLASEN GIZARTE BALIOA
Hainbat arrazoi medio (gutxiago jolasten dute haurrek herri edo auzoetako karriketan,
jostailuen merkataritzak eragin basatia du, lehiakortasun akademikoen gizarte delakoan bizi
gara…), jolas libre edo bat-batekoa desagertzen joan da. Orain dela denbora gutxi arte
erabiltzen ziren jolasak galtzen joan dira, transmisio naturalaren katea eten egin baita (familia,
kalea), eta gehienek oso gune zehatzetan eta ozta-ozta iraun dute.
Produktibitatea helburu dugun gizarte honetan, helburua produktu bat sortzea ez duen beste
edozein jarduera denbora galtzetzat hartzen da. Horixe da aisialdiak eta jolasak apurtu nahi
duen uste okerra, jolasa denbora irabazteko bitarteko bat baita. Euskal jolasa ezkutuan dagoen
altxortzat jo daiteke, eta altxor horrek jolaserako espazioa eta denbora berreskuratu eta jolasak
sortzeko gaitasuna sustatzeko aukera emango digu.
